Osteoartrit Nedir (Kireçlenme)? Belirti ve Tedavisi Nasıl Olur?

Osteoartrit, toplumda yaygın oalrak gözlenebilen bir sağlık sorunudur ve kireçlenme olarak da bilinmektedir. Kireçlenmenin görülme oranı yaşa bağlı olarak artış göstermektedir. Osteoartrit özellikle 50 yaş üzerindeki kişilerde yaygın olarak gözlenen önemli bir eklem hastalığıdır. Osteoartrit vücuttaki herhangi bir eklemi etkileyebilmektedir. Hastalığın en çok etkilediği eklemler arasında ise; kalça, eller, omurga ve diz sayılabilir. Osteoartrit ile eklemin kıkırdak yapısında bozulmalar görülmektedir.

Osteoartritin en spesifik belirtisi ağrı olmaktadır. Neredeyse yaşlılığa bağlı olarak birçok kişide görülebilen bir rahatsızlıktır. Eklemlerdeki kıkırdak yapı tahrip olduğunda alttaki kemiklerde birtakım sorunlar görülebilmektedir. Kireçlenmenin tedavisi adına erken tanı önem teşkil etmektedir. Osteoartrit tedavisi adına kullanılan birtakım ilaçlar bulunmaktadır. Bununla birlikte, yaşam tarzı değişiklikleri, cerrahi müdahale ve fizik tedavi de bazı tedavi yöntemleri arasında sayılabilmektedir.

Osteoartrit (Kireçlenme) Nedir?

Osteoartrit veya diğer bir adıyla kireçlenme, zaman içerisinde eklemlerde meydana gelen hasar veya yıpranma olarak tanımlanabilir. Osteoartrit de genel olarak kemiği kaplamakta olan kıkırdağın eklem aralarında bulunan sıvısının azalması görülmektedir. Kireçlenme durumu yaşa bağlı olarak da doğal bir sonuç olarak görülebilmektedir. Osteoartritin kendi içerisinde de evreleri bulunmaktadır. Hastalığın ileri seviyede olması ve günlük hayattaki hareket imkanını kısıtlaması artık ciddi bir rahatsızlık olarak görülmektedir.

Osteoartrit rahatsızlığında eklem kıkırdak yapısında bozulmadan söz edebiliriz. Kemiklerde gözlenen büyümeler ve eklem kenarlarındaki çıkıntılar eklemlerin doğal yapısını bozarak hareketlerde birtakım kısıtlamalara ve ağrıya neden olmaktadır. Genellikle yaşlılarda görüler osteoartrit birçok farklı unsura bağlı olarak gelişim gösterebilmektedir. Eklem bölgelerinde görülen bu rahatsızlık en çok, ellerde, dizlerde, kalça ve omurga bölgesinde görülmektedir. Hastalığın belirtileri arasında ise en yaygın olan ağrı olmaktadır.

Osteoartritde gözlenen ağrı, klasik olarak uzun süreli fiziksel aktivite ile birlikte daha da kötüleşmektedir ve dinlenme ile hafifleyebilir. Kireçlenmeden etkilenen eklem özellikle de diz ve omuz eklemi hareket ettirildiğinde çıtırtı benzeri ses duyulabilmektedir. Osteoartrit tanısı hastanın öyküsü ve klinik muayene aracılığıyla konulabilmektedir. Kesin tanı konulabilmesi adına bazı kan testleri ve röntgen filmi de istenilebilmektedir. Kireçlenme tedavisinde öncelikle kilo kontrolüne dikkat etmek ve fazla kilolardan kurtulmak büyük önem taşır. Önemli olan, zarar gören veya görmekte olan eklemlerin daha fazla zarar görmesinin önüne geçilmesidir.

Osteoartrit (Kireçlenme) Neden Olur?

Osteoartrit gelişim riskini artırabilecek bazı unsurlar bulunmaktadır. Ancak neden bazı eklemlerin bu hastalıktan daha çok etkilendikleri henüz bilinmemektedir. Kireçlenmenin sebepleri kişiden kişiye değişiklik gösterebilmektedir. Bununla birlikte, rahatsızlık birden fazla ve farklı nedene bağlı olarak gelişebilmektedir. Eklemlerin aşırı kullanımı ve yaş unsuru osteoartrit gelişim riskine etki eden önemli faktörlerdir.

Osteoartrit gelişimine neden olabilecek bazı önemli unsurlara şu şekilde değinebiliriz;

• Kireçlenme daha çok orta ve ileri yaş hastalığı olarak bilinmektedir. Yaşlanma ile birlikte eklem kıkırdağında oluşan değişikliklere bağlı olarak dayanıklık azalmaktadır.
• Kıkırdağın içerisindeki maddeler kalıtımsal olarak belirlendiğinden, genetik faktörlerde önem teşkil etmektedir.
• Yıpranma ve aşınma gibi mekanik faktörlerde eklemin yük taşıma işlevini bozmakta ve kıkırdak yıkımına neden olarak kireçlenmeye sebep olabilmektedir.
• Gut, romatoid artrit, paget hastalığı ve septik artrit gibi kemik ve eklemelri etkileyen diğer hastalıklarda kireçlenmeye sebep olabilmektedir.
• Eklemlere yük binme olasılığı yüksek olan bazı mesleklerde hastalığın oluşumunu tetikleyebilmektedir.

Osteoartrit (Kireçlenme) Belirtileri Nelerdir?

Osteoartrit belirtileri genellikle yavaş gelişmektedir ve herhangi bir zamanda ortaya çıkabilmektedir. Ağrı ise en sık karşılaşılan belirti olmaktadır. Genellikle hareket edildikçe ve eklemler üzerine bası uygulandıkça ortaya çıkabilen ve artan bir ağrı görülmektedir. Aynı zamanda sabahlar ilk uyanıldığında veya uzun süreli hareketsizlik durumunda da eklemlerde sertlik hissi duyulabilmektedir. Kireçlenmenin bir diğer önemli belirtisi de şişme olmaktadır. Bazı kireçlenme vakalarında eklemlerde şişme görülebilmektedir.

Bununla birlikte, kireçlenmenin bazı önemli belirtilerine şu şekilde değinebiliriz;

• Ağrı en sık görülen şikayetler ve belirtiler arasındadır.
• Sabahları veya uzun süre hareketsizlikten dolayı ortaya çıkan tutuklukta sık görülen belirtilerdendir.
• Eklem hareketlerinde kısıtlama hastalığın özellikle ilerleyen dönemlerinde görülebilmektedir.
• Hareket sırasında eklemlerden gelen seslerde belirtiler arasındadır.

Osteoartrit (Kireçlenme) Tanısı Nasıl Konur?

Osteoartrit tedavisi açısından doğru teşhis önem teşkil eder. Kireçlenme tanısı konulmasında öncelikle hastalığın belirtileri değerlendirilmektedir. Bununla birlikte hekim tarafından fiziksel muayene yapılır. Osteoartrit tanısının kesinleşmesi adına birtakım tetkiklerde gerekebilmektedir. Gerekli görüldüğü durumlarda bazı kan testleri ve röntgen çekilmesi istenebilmektedir. Kan tahlillerinin gerekli olduğu durumlarda sedimentasyon ve kan sayımı da büyük önem teşkil etmektedir. Bununla birlikte, eklem sıvısının incelenmesi de osteoartritin başka hastalıklardan ayrılmasına büyük katkı sunmaktadır. Ayrıca CRP, ASO ve RF gibi bazı testlerde kullanılabilmektedir.

Osteoartrit (Kireçlenme) Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Osteoartrit tedavisinde bütüncül yaklaşım büyük önem teşkil etmektedir. Özellikle kişinin günlük yaşamında yapacağı düzenlemeler önemli görülür. Bunların ilk adımı olarak ideal kilonun korunması ve fazla kilolardan kurtulmak belirtilebilir. Burada önemli olan nokta, zarar görmüş veya zarar görmekte olan eklemlerin daha fazla üzerine yük binmesinin önüne geçilmesidir.

Kireçlenme yalnızca belirli bölgelerde gözlendiğinde ise günlük olarak uygulanabilecek birtakım egzersizler önerilmektedir. Hastalığın erken ve orta evrelerinde fizik tedavi uzmanının önerebileceği bazı fizik tedavi uygulamaları da hastalığın ilerlemesinin durdurulmasına ve ağrıların azaltılmasına yardımcı olabilmektedir. Aynı zamanda, ortopedik duruma uygun ayakkabı kullanımı da faydalı görülmektedir. Bazı ilaçların kullanılması da tedavi sürecinde söz konusu olabilmektedir. Uzman hekimin önerisiyle birtakım eklem içi enjeksiyonlar da söz konusu olabilir. Ameliyat dışı görülen bu tedavi yöntemlerinin etkisiz kaldığı durumlarda cerrahi müdahale de gerekebilmektedir.